چند سالی است در طبیعت با موجود عجیبی مواجه شدهایم که ترکیبی از سگ و گرگ است، این حیوان جسارت گرگ و هوش سگ را دارد و از همین رو برای انسان و دیگر جانداران بهویژه حیوانات اهلی و گلههای دام بسیار خطرناک است.
حتماً ضربالمثل گرگ در لباس میش را شنیدهاید، این حکایت امروز گُرگاسها در حاشیه برخی شهرهای کشور است؛ موجودی که از جفتگیری سگ و گرگ به وجود آمده است، این حیوان از گرگ جسورتر و از سگ باهوشتر است و بر خلاف گرگ، از انسان نمیهراسد و در شرایط عادی دشمنی در طبیعت ندارد، همچنین سگهای گله به علت مشترکات زیادی که با این حیوان دارند نسبت به آن حساسیت چندانی نشان نمیدهند از این رو به راحتی به انسان و گله حمله میکنند.
به وجود آمدن گرگاسها نتیجه رها کردن توله سگهای ماده در طبیعت است؛ در گذشته این تولهها را میکشتند اما بعدها با هدف آزار نرساندن به آنها از کشتن این تولهها خودداری شد و آنها را در طبیعت رها کردند، این تولهها پس از هشت ماهگی به بلوغ میرسند و با پیوستن به خانواده گرگها در هر دوره زادآوری ۱۶ گرگاس یعنی بیش از ۱.۵ برابر زاد و ولد گرگها تولهزایی میکنند.
به اعتقاد کارشناسان، گرگها فقط در شرایط فشار بیش از حد گرسنگی آن هم در زمستان به انسان حمله میکنند اما امکان حمله گرگاسها به انسان در هر فصلی وجود دارد، این جسارت گرگاسها موجب کاهش ترس گرگها از انسانها نیز شده است. گرگاس برخلاف گرگ از بدو تولد دارای حالت درندگی است.
یکی از دلایل افزایش تعداد گرگاسها وجود زبالهها در حاشیه شهرهاست که باید توجه بیشتری به این معضل شود.
عبدالرضا باقری که بیش از ۲۰ سال است در زمینه حقوق حیوانات فعالیت میکند در اینباره به خبرنگار علمی ایرنا گفت: معضلی که در چند سال اخیر با آن مواجه شدهایم، به وجود آمدن حیوان عجیبی به نام گرگاس است که حاصل جفتگیری سگها با گرگهاست، توله به وجود آمده از این جفتگیری حیوانی بین سگ و گرگ است که به «گرگاس» معروف است، گرگاسها نیمی سگ و نیمی گرگ هستند، خواص طبیعی و وحشی گرگها را دارند و آن نیم هوش ارتباط با انسان را نیز از طریق اینکه نیمی سگ هستند، دارند.
وی ادامه داد: گرگاسها زیاد به انسان حمله میکنند و زیاد شنیدهایم که مثلاً گرگ به انسان حمله کرده است اما در واقع ۹۰ درصد آنها گرگاس هستند.
باقری گفت: معضل دیگری که وجود دارد این است که وقتی یک گرگ با سگ جفتگیری میکند بچههایی که به دنیا میآیند چون بوی سگ میدهند گرگها آنها را داخل گله راه نمیدهند و در طبیعت تنها میمانند در حالی که گرگ تنها را خیلی کم میتوان در طبیعت دید مگر اینکه مریض یا پیر باشد، گرگها معمولاً داخل دسته زندگی میکنند اما وقتی این سگهایی که تک هستند و حمله میکنند همان گرگ سگها هستند که واقعاً یک معضل خیلی بزرگی شدهاند و باید از بین بروند.
وی با تاکید بر اینکه رها کردن پسماندها در طبیعت باعث ازدیاد گرگاسها میشود، اظهار داشت: با این کار تا حدی زیادی غذای این حیوانات تامین می شود و این مساله موجب افزایش جمعیت آنها می شود.
باقری اظهار داشت: رها کردن سگها در طبیعت کار درستی نیست، چند سالی است که مساله عقیم کردن این حیوانات مطرح است که اجرای درست آن بر جلوگیری از ازدیاد جمعیت گرگاسها تأثیر دارد اما اگر بعد از عقیمسازی دوباره در طبیعت رها شوند باز تأثیر منفی خود را خواهند داشت بنابراین بهترین کار عقیمسازی و نگهداری از آنها در مکانی محصور است.
این فعال محیط زیست اظهار داشت: تمام این مسائل نتیجه زیادهخواهی و دستاندازی انسان به طبیعت است، در واقع حیات وحش و محیط زیست از طریق انسانها به حدی تحت فشار است و دستاندازی به زیستگاه آنها تا جایی رسیده که دیگر جایی برای زندگی حیات وحش باقی نمانده است.
همچنین ایمان معماریان دامپزشک ارشد باغ وحش ارم دراینباره به خبرنگار علمی ایرنا درباره حضور گُرگاسها (نژاد دورگه سگ و گرگ) در طبیعت گفت: گُرگاسها از جفتگیری سگ و گرگ ایجاد میشوند و بسیار خطرناک هستند، آنها هم ژن گرگها را از بین میبرند و هم بسیار راحت به جوامع انسانی نزدیک میشوند.
دامپزشک کلینیک حیات وحش پردیسان افزود: تعداد حملههای آنها به انسانها بسیار زیاد است، علت آن ژن سگی است که دارند و بسیار هم برای ژن گرگ خطرناک هستند، در ضمن گرگاسها با تداخل ژنتیکی که ایجاد کردند به شدت به حیاتوحش آسیب میزنند، بسیاری مواقع آن آسیبهایی که در تعارض با انسان ایجاد میکنند به پای گرگ نوشته میشود و در نهایت گرگها توسط انسانها کشته میشوند.